«Η μη εκδήλωση μιας κρίσης, η πρόληψη και η αποτροπή της είναι οι καλύτεροι τρόποι επίλυσής της»
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το τουρκικό δόγμα διαχείρισης κρίσης στηρίζεται στην αρχή, ότι θα πρέπει η Τουρκία να διαθέτει ένα καλά οργανωμένο σύστημα πληροφοριών, προκειμένου όταν εκδηλωθεί μία κρίση να μπορεί η ηγεσία της να λάβει ορθές αποφάσεις.
Οι απαιτήσεις πληροφοριών της Τουρκίας αφορούν τούς εξής τομείς: πολιτικές, στρατιωτικές, επιστημονικές,, τεχνολογικές, γεωγραφικές, οικονομικές, κοινωνιολογικές, συγκοινωνιών, επικοινωνιών, προσωπικοτήτων.
2. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Η οργανωτική δομή του συστήματος πληροφοριών της Τουρκίας αποτελείται από:
α. Επιτροπές Συντονισμού
β. Κρατικούς φορείς (αντίστοιχους με τις επιτροπές συντονισμού)
γ. Φορείς εκπαίδευσης πληροφοριών
3. ΑΝΑΛΥΣΗ
Α. ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
(α) Η Επιτροπή Συντονισμού Εθνικών Πληροφοριών συνεδριάζει τουλάχιστον μία(1) φορά το τρίμηνο ή εκτάκτως όποτε απαιτηθεί και αποτελείται από:
(1)Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (Erdogan) (ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ)
(2) Τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας
(3) Τον Διευθυντή της Διεύθυνσης Πληροφοριών του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων
(4) Τους σχετικούς Υφυπουργούς Υπουργείων, Διευθυντές Διευθύνσεων πληροφοριών των φορέων ασφαλείας (αστυνομία, Στρατοχωροφυλακή, Διοίκηση ασφαλείας ακτών)
(5) Αρχηγός της ΜΙΤ
(6) Διευθυντές Διευθύνσεων της ΜΙΤ
(7) Γραμματεία (μερίμνη ΜΙΤ)
(β) Επιτροπή Συντονισμού κατά της τρομοκρατίας
(γ) Επιτροπή ασφαλείας Κυβερνοχώρου
(δ) Ανώτατη επιτροπή κατά των ναρκωτικών
(ε) Επιτροπή Συντονισμού πληροφοριών λαθρεμπορίου
(στ) Επιτροπή συντονισμού κατά οικονομικών εγκλημάτων
Β. ΚΡΑΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
(α) Κέντρο Συντονισμού Κρατικών Πληροφοριών της Προεδρίας της Δημοκρατίας
Από το εν λόγω Κέντρο παρακολουθούνται όλες οι εξελίξεις στην επικράτεια της Τουρκίας και στο εξωτερικό, μέσω των πληροφοριών που διαβιβάζονται από όλους τους φορείς πληροφοριών της χώρας. Στη συνέχεια γίνεται αξιολόγηση του πληροφοριακού υλικού, συντάσσονται αναλύσεις και υποβάλλονται σχετικές αναφορές με εκτιμήσεις. Συνεπώς ο Πρόεδρος Erdogan έχει άμεση αντίληψη όλων όσων συμβαίνουν στην Τουρκία και στο εξωτερικό σε πραγματικό χρόνο.
(β) Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΜΙΤ), η οποία σημειωτέον υπάγεται απευθείας στον Πρόεδρο Erdogan, με τις παρακάτω διευθύνσεις
- Διεύθυνση Στρατηγικής Ανάλυσης
- Διεύθυνση Αντιπληροφοριών
- Διεύθυνση Επιχειρήσεων Εξωτερικού
- Διεύθυνση Πληροφοριών Ασφαλείας
- Διεύθυνση πληροφοριών ηλεκτρονικών και τεχνικών μέσων
- Διεύθυνση πληροφοριών ηλεκτρονικών σημάτων επικοινωνίας και Radar
- Κέντρο Μελετών Πληροφοριών (επιπέδου ακαδημίας, το οποίο συντάσσει μηνιαίες καταστάσεις που υποβάλλονται στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας)
(γ) Η Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας
(δ) Το Υφυπουργείο Δημόσιας τάξης και ασφάλειας
(ε) Το Υπουργείο Εσωτερικών με τις Διευθύνσεις λαθρεμπορίου, πληροφοριών, επιχειρήσεων και συλλογής πληροφοριών, συντονισμού ασφάλειας της γενικής διεύθυνσης νομών, πληροφοριών της γενικής αστυνομικής διεύθυνσης, πληροφοριών της γενικής διοίκησης Στρατοχωροφυλακής και τέλος (πολύ σημαντικό για το Αιγαίο πέλαγος) τις διευθύνσεις πληροφοριών, σχεδιασμού, συντονισμού και ασφάλειας της Διοίκησης Ασφαλείας Ακτών
(στ) Γενική Διεύθυνση Μελετών και Θεμάτων Ασφαλείας του Υπουργείου Εξωτερικών με επιμέρους διευθύνσεις
(1) Γενική Υποδιεύθυνση μελετών και πληροφοριών
(2) Γενική Υποδιεύθυνση ασφαλείας και πληροφοριών
(ζ) Διεύθυνση ερευνών οικονομικών εγκλημάτων του Υπουργείου Οικονομικών
(η) Διεύθυνση τηλεπικοινωνιών και ελικοινωνιών του Υπουργείου Μεταφορών
(θ) Γενική Διεύθυνση Προστασίας τελωνείων και εμπορίου
(ι) Διεύθυνση Πληροφοριών του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων αποτελούμενο από:
(1) Διεύθυνση διαχείρισης
(2) Διεύθυνση Σχεδιασμού και Συντονισμού
(3) Διεύθυνση Βασικών πληροφοριών
(4) Διεύθυνση Αντιπληροφοριών και Ασφαλείας
(5) Διεύθυνση τρεχουσών πληροφοριών και έγκαιρης προειδοποίησης
Γ. ΦΟΡΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
(α) Κέντρο εκπαίδευσης
(β) Σχολή πληροφοριών και η σχολή συλλογής πληροφοριών με ηλεκτρονικά μέσα της ΜΙΤ
(γ) Ακαδημία πληροφοριών της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης
(δ) Σχολή πληροφοριών των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων
(ε) Σχολή πληροφοριών της γενικής Διεύθυνσης Στρατοχωροφυλακής
4. ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥ ΚΡΙΣΕΩΝ
Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα συγκροτήθηκε Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων στην Προεδρία της Δημοκρατίας (Erdogan), προκειμένου αφενός να ελαχιστοποιηθεί ο χρόνος λήψης αποφάσεων, αφετέρου ο Erdogan να έχει ανά πάσα ώρα και στιγμή πλήρη εικόνα της κατάστασης. Το εν λόγω Κέντρο στελεχώνεται σε κάθε βάρδια από 150 περίπου στελέχη προερχόμενα από την Προεδρία της Δημοκρατίας, το Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων, των υπουργείων, του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, της ΜΙΤ και των αρμόδιων δημοσίων φορέων. Επίσης το υπόψη Κέντρο διαθέτει 4 κύριους χώρους και πληθώρα βοηθητικών. Οι 4 αυτοί κύριοι χώροι είναι:
1. Η Αίθουσα χαρτών
2. Το Κέντρο Διαχείρισης Μεγάλων Κρίσεων
3. Το Κέντρο Διαχείρισης Μικρών Κρίσεων
4. Αίθουσα Ειδικών Συσκέψεων
Επισημαίνεται ότι το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων στην Προεδρία της Δημοκρατίας υποστηρίζεται πληροφοριακά από το Κέντρο Συντονισμού Κρατικών Πληροφοριών της Προεδρίας της Δημοκρατίας το οποίο έχουμε ήδη μνημονεύσει.
Οι καταστάσεις τις οποίες διαχειρίζεται το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων στην Προεδρία της Δημοκρατίας διακρίνονται σε 4 κατηγορίες:
Α. Καθορισμός των ενδεικτών της Εξωτερικής πολιτικής που επιβουλεύεται την εδαφική ακεραιότητα, τα κυριαρχικά δικαιώματα, τους Εθνικούς Στόχους και τα Εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας
Β. Καταστάσεις και επεισόδια που αποσκοπούν στην κατάλυση του Συντάγματος, στη διατάραξη της εσωτερικής τάξης και ασφάλειας, όπως επιθέσεις κυβερνοπολέμου, τρομοκρατικές ενέργειες, βιολογικές, χημικές, πυρηνικές επιθέσεις, απεργίες, καθώς επίσης και επεισόδια που παραπέμπουν στη διαφορετικότητα των εθνικοτήτων, των θρησκειών και των θρησκευτικών δογμάτων
Γ. Φυσικές Καταστροφές (σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές), ατυχήματα μεγάλης κλίμακας, μετακινήσεις πληθυσμού, προσφυγικές ροές, επιδημικές ασθένειες και οικονομική κρίση
Δ. Σε περίπτωση αδυναμίας αναχαίτισης της κρίσης ή των καταστάσεων εκείνων που διαπιστώνεται κλιμάκωση των κινδύνων και των απειλών, το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων στην Προεδρία της Δημοκρατίας μεταπίπτει σε Κέντρο Επιχειρήσεων, αφού προηγουμένως έχει επιβληθεί στην Τουρκία είτε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης, είτε στρατιωτικός νόμος, είτε επιστράτευση και κατάσταση πολέμου.
5 ΕΠΙΛΟΓΟΣ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
α. Διαπιστώνεται ότι ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΝ, το οποίο ανέλυσα παραπάνω, δίνει τη δυνατότητα ο Πρόεδρος Erdogan σε real time να έχει όλη την απαιτούμενη πληροφόρηση, ούτως ώστε να λάβει τις σωστές αποφάσεις σε μία ενδεχόμενη ελληνοτουρκική κρίση.
β. Σημαντικότατο ρόλο στη σωστή λήψη απόφασης κατά τη διάρκεια μιας μείζονας κρίσης με την Τουρκία, εκτός από την ύπαρξη ενός πλήρους Συστήματος Πληροφοριών και Διαχείρισης Κρίσης, θα διαδραματίσει η στελέχωση από πριν των θέσεων κλειδιά που βρίσκονται δίπλα στον κ. Πρωθυπουργό. Τα στελέχη αυτά θα πρέπει να ξέρουν άριστα και σε βάθος τον αντίπαλο, τους μηχανισμούς λήψης πληροφοριών και λήψης αποφάσεων αυτού, τη νοοτροπία και τον τρόπο σκέψης του αντιπάλου.
Στο σημείο αυτό και με αφορμή το γεγονός ότι έχουν εμφανιστεί τελευταία στα ΜΜΕ αρκετοί αναλυτές περί Τουρκίας, θα ήθελα να επισημάνω ότι η πραγματική και σε βάθος γνώση της πολύπλοκης και σε πολλά σημεία της αντιφατικής αυτής χώρας που λέγεται Τουρκία, δεν είναι κάτι το οποίο δημιουργείται εύκολα και σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά χτίζεται με την καθημερινή ενασχόληση, μελέτη και ανάλυση της για πολλά χρόνια. Η μεθοδολογία ανάλυση πληροφοριών προκειμένου να καταλήξουμε σε ασφαλείς εκτιμήσεις βραχυπρόθεσμες-μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες, δεν είναι κάτι απλό και εύκολο, αλλά απαιτεί βαθιά γνώση του αντικειμένου υπενθυμίζοντας ότι η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας.
Κλείνοντας και θέλοντας να καταδείξω την σημασία για την επίτευξη της νίκης που έχει η βαθιά γνώση του αντιπάλου, μνημονεύω το πασίγνωστο γνωμικό του αρχαιότερου κινέζου πολεμολόγου Σούν Τσού όπως αναφέρεται στο βιβλίο του « Η τέχνη του Πολέμου» εδώ και χιλιάδες χρόνια.
«Εάν ο εχθρός γνώριζε τι θα πράξει ο εχθρός, ο εχθρός θα νικούσε τον εχθρό»