Μέτρα για πρόσφυγες και μετανάστες


Τη δίοδο του Έβρου για τους μετανάστες και πρόσφυγες επιχειρεί να κλείσει η κυβέρνηση με τη δημιουργία «νέου» ΚΥΤ (κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης) στο Φυλάκιο. Παράλληλα προχωρεί –όχι χωρίς αντιδράσεις– η οικοδόμηση των νέων ΚΥΤ στα νησιά, μικρότερης χωρητικότητας σε σχέση με τις υπερδομές που είχαν εξαγγελθεί. Η επέκταση ισχύος, κατά κάποιον τρόπο, όσων προβλέπονται στην Κοινή Δήλωση Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας και για όσους εισέρχονται από τον Έβρο, θα δώσει τη δυνατότητα ίσης μεταχείρισης για όλους τους αιτούντες άσυλο από τη μία, αλλά και ελέγχου των μεταναστευτικών ροών από την άλλη, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Όταν κάποιος γνωρίζει ότι αν περάσει από τον Έβρο θα έχει διαφορετική μεταχείριση, είναι φανερό ποιο πέρασμα θα επιλέξει, όπως φαίνεται και από τα νούμερα των αφίξεων. Το 2020 ήρθαν στην Ελλάδα 14.848 πρόσφυγες και μετανάστες, εκ των οποίων οι 9.372 από τον «δρόμο» του Αιγαίου προς τα πέντε νησιά (Λέσβος, Σάμος, Χίος, Λέρος, Κως) και 5.476 από τον Έβρο.

«Είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών και κατ’ επέκταση τη διαχείριση του μεταναστευτικού στην Ελλάδα να εφαρμόσει η Τουρκία την Κοινή Δήλωση. Τόσο στην αποτροπή των διελεύσεων όσο και στην επιστροφή όσων δεν δικαιούνται προστασία. Όμως, η εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης δεν προστατεύει τον Έβρο και άρα ενδέχεται να οδηγήσει τα κυκλώματα των λαθροδιακινητών προς τα χερσαία σύνορά μας. Γι’ αυτό πρέπει να ενισχύσουμε την ασφάλεια και τη δυνατότητα αποτροπής. Με την επέκταση του φράκτη και την αναβάθμιση του ΚΥΤ Φυλακίου, το οποίο όμως προορίζεται αποκλειστικά για καταγραφή και έλεγχο. Η Ελλάδα για κανένα λόγο δεν θα δεχόταν διαμονή αιτούντων άσυλο στη Θράκη», λέει στην «Κ» ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης. Η επιχειρούμενη αύξηση της χωρητικότητας του ΚΥΤ στον Έβρο αποτελεί το σημείο τριβής του υπουργείου με τους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης και κυρίως τον δήμαρχο Ορεστιάδας Βασίλη Μαυρίδη, οι οποίοι ωστόσο συμφωνούν με την ανάγκη βελτίωσης των υποδομών. Σήμερα στο ΚΥΤ του Φυλακίου Ορεστιάδας χωρούν 620 άτομα και η πρόσκληση ενδιαφέροντος που έχει απευθύνει το υπουργείο Μετανάστευσης προβλέπει 1.500 άτομα. Ωστόσο, ο υπουργός μιλώντας στην «Κ» άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης της χωρητικότητας, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «τα νούμερα δεν έχουν “κλειδώσει”». Στην πράξη η Κοινή Δήλωση Ε.Ε. – Τουρκίας παρέμενε ανενεργή από τον Μάρτιο του προηγούμενου χρόνου, όταν η Τουρκία επικαλέστηκε την πανδημία του κορωνοϊού απαντώντας αρνητικά σε σχετικό αίτημα της Ελλάδας για την επιστροφή 60 ατόμων των οποίων το αίτημα ασύλου είχε απορριφθεί. Μόλις πριν από μία εβδομάδα η Ελλάδα κατέθεσε αίτημα επιστροφής στην Τουρκία 1.450 ατόμων των οποίων το αίτημα ασύλου έχει απορριφθεί τελεσιδίκως. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» (Γιάννης Παλαιολόγος, 22/1), ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε συνάντησή του με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά ανέφερε ότι το ζήτημα θα επιλυθεί με ορίζοντα τον Μάρτιο.

Στο ίδιο χρονικό διάστημα το υπουργείο τοποθετεί την ολοκλήρωση των εργασιών για τη δημιουργία του νέου ΚΥΤ στη Σάμο, στο οποίο προβλέπεται η δυνατότητα παραμονής 1.500 ατόμων όσον αφορά τον γενικό πληθυσμό, ακόμα 600 ατόμων τα οποία θα βρίσκονται σε ξεχωριστό τμήμα της δομής, και προαναχωρησιακό κέντρο κράτησης (ΠΡΟΚΕΚΑ) χωρητικότητας 900 ατόμων. Στη Λέσβο, στη θέση Πλατύ, έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για τη δημιουργία του νέου ΚΥΤ χωρητικότητας 5.000 ατόμων και λειτουργία ΠΡΟΚΕΚΑ εντός, που θα αντικαταστήσει τη δομή που αυτή τη στιγμή λειτουργεί στο Μαυροβούνι. Πρόθεση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής είναι οι εργασίες να έχουν ολοκληρωθεί μέσα στο 2021, ώστε όσοι παραμένουν στη Λέσβο «να μην περάσουν έναν ακόμα δύσκολο χειμώνα», αναφέρουν πηγές του υπουργείου. Τόσο στη Λέρο όσο και στην Κω η επέκταση των υφιστάμενων δομών βρίσκεται σε εξέλιξη.

Ωστόσο, υπό διαπραγμάτευση είναι ακόμα το τι μέλλει γενέσθαι στη Χίο, την εκλογική περιφέρεια του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, όπου οι αντιδράσεις για τη δημιουργία νέου ΚΥΤ είναι σφοδρές. Με απόφασή του στις 31 Δεκεμβρίου 2020 το Πολυμελές Πλημμελειοδικείο Χίου, στο οποίο είχε προσφύγει η δημοτική αρχή από τον Μάρτιο του 2019 ζητώντας την επιστροφή του χώρου της ΒΙΑΛ –όπου στεγάζεται το σημερινό ΚΥΤ–, δικαίωσε τον δήμο, ο οποίος είχε παραχωρήσει προς χρήση την έκταση. Από την πλευρά του, το υπουργείο μπορεί να αναβάλει τη μετακίνηση του πληθυσμού ασκώντας έφεση. Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης αναφέρουν ότι στο νησί χρειάζεται μια ελεγχόμενη δομή στα πρότυπα αυτής της Σάμου, ώστε να μπορούν να πραγματοποιούνται επιστροφές στην Τουρκία. Οσον αφορά τη χωροθέτηση, το υπουργείο αναμένει προτάσεις από την τοπική αυτοδιοίκηση του νησιού.

Η άρση μείωσης του ΦΠΑ


Έντονο προβληματισμό προκαλεί η διαφαινόμενη άρση της μείωσης του ΦΠΑ κατά 30% στην Κω, στη Λέρο και ενδεχομένως στη Σάμο, στις 30 Ιουνίου, λόγω της μείωσης του πληθυσμού που βρίσκεται στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης των τριών νησιών. Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, η άνοδος του ΦΠΑ αποτελεί το τίμημα της αποσυμφόρησης των ΚΥΤ από τον επιπλέον πληθυσμό με βάση τη χωρητικότητα των δομών.

Νομοθεσία την οποία είχε θεσπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ καθορίζει ότι η δυνατότητα μειωμένου ΦΠΑ που ισχύει στα πέντε νησιά του Αιγαίου, τη Λέσβο, τη Σάμο, τη Χίο, την Κω και τη Λέρο, σχετίζεται με τις συνέπειες της μεταναστευτικής κρίσης. Μάλιστα η μείωση του ΦΠΑ συνδέεται άμεσα με το γεγονός του υπερπληθυσμού στα ΚΥΤ και την παραμονή περισσότερων ατόμων από ό,τι είναι η επίσημη χωρητικότητά τους. Λόγω των μεταφορών αιτούντων άσυλο που έχουν γίνει στην ενδοχώρα –από την αρχή του 2020 έως και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους 33.617 άτομα μεταφέρθηκαν από τα νησιά–, σε συνδυασμό με τη δραστική μείωση των αφίξεων, οι παραμένοντες στα νησιά μειώθηκαν πλησιάζοντας την επίσημη χωρητικότητα των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης.

Πηγή kathimerini.gr